Heimsmarkmiðin

Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbæra þróun voru samþykkt af fulltrúum allra aðildarríkja Sameinuðu þjóðanna í september árið 2015. Markmiðin, sem gilda á tímabilinu 2016-2030, eru 17 talsins með 169 undirmarkmið og taka bæði til innanlandsmála sem og alþjóðasamstarfs á gildistímanum. Aðalsmerki heimsmarkmiðanna er að þau eru algild og því hafa aðildarríkin skuldbundið sig til þess að vinna skipulega að innleiðingu markmiðanna bæði á innlendum og erlendum vettvangi út gildistíma þeirra. Stefnur Brims styðja við mörg heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna svo sem:

• Nr. 3 - Heilsa og vellíðan
• Nr. 5 - Jafnrétti kynjanna
• Nr. 8 - Góð atvinna og hagvöxtur
• Nr. 9 - Nýsköpun og uppbygging
• Nr. 12 - Ábyrg neysla og framleiðsla
• Nr. 13 - Aðgerðir í loftlagsmálum
• Nr.14 - Líf í vatni
• Nr. 15 - Líf á landi
• Nr. 16 - Friður og réttlæti

Iceland Responsible Fisheries

Árið 2011 gerðist Brim stofnfélagi að sjálfseignarstofnuninni Ábyrgar fiskveiðar. Tilgangur félagsins er að eiga og annast rekstur vörumerkja um ábyrgar fiskveiðar, gerð og viðhald samninga um vottun ábyrgra fiskveiða, miðlun upplýsinga um fiskveiðar Íslendinga með sérstaka áherslu á kaupendur og neytendur íslenskra sjávarafurða og önnur skyld verkefni. Markmið félagsins er að stuðla að og viðhalda ábyrgum fiskveiðum til hagsbóta fyrir komandi kynslóðir. Félagið starfar á kostnaðargrunni (non-profit organization).

Gerð er krafa um að aflaregla eða sambærileg aðferðafræði gildi við stjórn fiskveiða til að IRF vottun sé möguleg. Sameiginlegt er fyrir veiðar úr framangreindum fiskistofnum að veiðunum er stjórnað með aflareglu. Aðferðafræði við setningu aflareglu er yfirfarin og staðfest af Alþjóðahafrannsóknaráðinu, ICES.

Allar veiðar Brims innan íslenskrar lögsögu úr þessum stofnum falla undir vottunina á stofnunum. Starfsstöðvar fyrirtækisins í Reykjavík og Vopnafirði eru jafnframt með rekjanleikavottun sem staðfestir að þær vörur, sem framleiddar eru, eru rekjanlegar frá veiðum (e. chain of custody).

Marine Stewardship Council

Brim er hluthafi í ISF (Icelandic Sustainable Fisheries), félagi sem stofnað var árið 2012 af fyrirtækjum í veiðum, framleiðslu og sölu íslenskra sjávarafurða. Tilgangur ISF er að afla vottana á veiðarfæri og fiskistofna sem nýttir eru við Ísland. ISF leitar vottana gagnvart staðli Marine Stewardship Council (MSC) og hafa hluthafar félagsins aðgang að vottun þeirra tegunda sem veiddar eru í íslenskri lögsögu.

Allar starfsstöðvar félagsins hafa rekjanleikavottun MSC (e. chain of custody) sem gerir Brimi kleift að selja afurðir sem unnar eru úr MSC-vottuðum stofnum sem slíkar. Taflan sýndir helstu fisktegundir sem eru með MSC vottaðar veiðar við Ísland.

Landvinnsla

Afli til vinnslu í Norðurgarði var 14.692 tonn en var árið á undan 22.758 tonn. Minna móttekið magn þetta árið upp á rúm 8.000 tonn skýrist af vinnslustoppi í þrjá mánuði um mitt ár þegar farið var í mikla endurnýjun á vinnsluhúsnæði og búnaði í botnfiskvinnslu félagsins við Norðurgarð.

Helstu breytingar frá gömlu vinnslunni eru vatnsskurðarvélar sem skera flökin í bita og sjáfvirk pökkun, frágangur og stöflun á ferskum afurðum ásamt aukinni afkastagetu til frystingar. Allt ferlið hefur verið straumlínulagað með þeim hætti að hráefni og afurðir taki sem stystan tíma að fara í gegnum allt vinnsluferlið. Markmiðið með þessum breytingum er að ná fram jafnari og betri gæðum afurða, aukinni nýtingu á verðmætari afurðum, auknum afköstum á manntíma og ekki síst með bættri vinnuaðstöðu starfsfólks. Samtímis var innleitt nýtt þrifakerfi en markmið kerfisins er að daga úr neikvæðum umhverfisáhrifum með því að stýra vatnsnotkun og notkun þrifaefna með markvissari hætti.

Fiskvinnslan Kambur ehf. sem nú er hluti af samstæðu félagsins vann um 3.774 tonn af slægðum afla á árinu 2020. Aðallega þorsk en einnig ýsu.

Landvinnsla

Landvinnsla félagsins á Vopnafirði gekk ágætlega á árinu 2020 þó stóran hluta hafi vantað í vinnsluna vegna loðnubrests.

Markvisst hefur verið unnið að því að finna arðbær verkefni fyrir botnfiskvinnsluna á milli uppsjávarvertíða. Netabáturinn Erling KE var leigður til grálúðuveiða og gekk vinnsla aflans afar vel þó útgerð skipsins hafi ekki staðið undir væntingum.

Unnin var grásleppa frá mars fram í lok maí ásamt því að tilraunir með vinnslu annarra fisktegunda gáfu ágæta raun.

Makríll var unninn frá júní fram í september og gekk sú vinnsla vel og voru markaðsaðstæður hagfelldar líkt og árið áður. Framleiðsla afurða úr norsk íslensku síldinni tók svo við af makrílnum með haustinu og í kjölfarið var íslenska síldin tekin í vinnslu undir lok árs. Síldarmarkaðurinn hefur styrkst enn frekar frá fyrra ári.

Á árinu gekk Brim frá samkomulagi um kaup á þriðjungs hlut í Iceland Pelagic ehf. af Ísfélagi Vestmannaeyja og Skinney-Þinganes. Félagið er sölufyrirtæki sem selur aðallega frosnar uppsjávarafurðir á erlenda markaði, aðallega til Austur-Evrópu og Asíu. Samvinna Brims og Iceland Pelagic fór vel af stað og standa væntingar til þess að hún muni aukast frekar og skila auknum verðmætum í starfsemina á komandi árum.

Áhersla er lögð á að selja vörur milliliðalaust til viðskiptavina á erlendri grundu. Víðtæk þekking á allri virðiskeðjunni, allt frá veiðum til markaða, er mikilvæg, svo hægt sé að samræma fjölbreytt vöruframboð við kröfur kaupenda og neytenda.

Viðskiptavinir félagsins eru flestir dreifiaðilar eða framleiðslufyrirtæki og eru neytendavörur bæði seldar á veitingamarkaði og í smásölu undir vörumerkjum kaupenda eða smásala. Uppbygging langtíma viðskiptasambanda er mikilvægur hluti af markaðsnálgun félagsins og við val viðskiptavina er lögð áhersla á náið samstarf og aðgang að markaði sem hentar framleiðsluvörum Brims. Áhersla er lögð á að einfalt sé að eiga viðskipti við Brim og að viðskiptavinir upplifi alltaf góða þjónustu. Reglulega eru þarfir viðskiptavina metnar ásamt upplifun þeirra af bæði vörum og þjónustu Brims. Niðurstöður eru nýttar til að bæta þjónustuna til að unnt sé að sinna viðskiptavinum sem best og eru þær hvatning fyrir starfsfólk til að viðhalda háu þjónustustigi við viðskiptavini.

Markaðslönd

Árið 2020 voru afurðir seldar til 31 landa en salan til þeirra 10 stærstu nam um 85% af söluverðmætunum. Mikilvægustu markaðir ársins 2020 voru Bretland, Frakkland, Noregur, Pólland og Bandaríkin. Um 63% af heildarsöluverðmætum félagsins á árinu 2020 eru vegna sölu til þessara fimm markaða. Rússlandsmarkaður, sem verið hefur mikilvægur markaður fyrir afurðir félagsins, hefur verið lokaður síðan í ágúst 2015 vegna banns á innflutningi matvæla frá Íslandi.

Markaðssamskipti

Á vefsíðu Brims birtast reglulega fréttir af starfsemi félagsins, á íslensku og ensku og er þeim einnig miðlað í gegnum samfélagsmiðla á vegum félagsins. Félagið gefur út ýmsa kynningarbæklinga þar sem framleiðsluafurðir þess eru kynntar ásamt því að fréttum af starfsemi félagsins er komið á framfæri, bæði á íslensku og ensku. Árlega hefur Brim verið með veglegan sýningarbás á alþjóðlegu sjávarútvegssýningunni í Brussel sem er sú stærsta sinnar tegundar í heiminum. Jafnframt er félagið þátttakandi í öðrum mikilvægum sýningum, s.s. alþjóðlegu sjávarútvegssýningunum í Boston og Qingdao. Á árinu 2020 féll niður allt sýningahald í heiminum vegna Covid-19.

Vörumerki

Brim framleiðir og markaðssetur sínar vörur í eigin umbúðum, undir eigin vörumerki og undir vörumerkjum dótturfélaganna.

Á öllum starfsstöðvum félagsins liggur matvæla- eða fóðuröryggiskerfi til grundvallar starfseminni eins og lög kveða á um. Allt hráefni og sérhvert skref framleiðslunnar eru metin með tilliti til hættu og hún lágmörkuð með kerfisbundnum hætti. Allar afurðir félagsins eru framleiddar samkvæmt þessum gæðakerfum.

Allar starfsstöðvar til sjós og lands eru undir opinberu eftirliti Matvælastofnunar (MAST) sem fylgist með því að farið sé að lögum og reglum. Eftirlit MAST byggist á eftirlitsskoðunum sem fara í sumum tilvikum fram án nokkurs fyrirvara.

Í starfsstöðvum í landi byggjast þessi kerfi á alþjóðlegum stöðlum. Starfsemi félagsins í fiskiðjuverum í Reykjavík og á Vopnafirði eru vottaðar samkvæmt IFS-staðlinum (International Featured Standards). Þetta er alþjóðlega viðurkenndur staðall og einn hinna mest notuðu á sviði matvælaöryggis. Þessir meginstaðlar matvælaöryggis eru samræmdir undir merkjum Global Food Safety Initiative (GFSI).

Fiskimjölsverksmiðjurnar á Akranesi og Vopnafirði eru vottaðar samkvæmt FEMAS-staðli (Feed Materials Assurance Scheme). FEMAS er alþjóðlegur fóðuröryggisstaðall fyrir afurðir framleiddar í dýrafóður.

Árið 2020 voru 65% afurða félagsins með vottun frá þriðja aðila gagnvart alþjóðlegum matvæla-og fóðuröryggisstöðlum.

Engar innkallanir voru gerðar árið 2020, hvorki vegna merkinga né nokkurra annarra orsaka. Á því tímabili, sem skýrslan nær til, voru ekki skjalfest nein alvarleg frávik frá reglum félagsins varðandi upplýsingagjöf eða merkingar á afurðum félagsins.

Vottuð gæðakerfi félagsins ná meðal annars til þess að meta ánægju viðskiptavina. Verklagið kveður á um að matið skuli ná til viðskiptavina sem standa fyrir að minnsta kosti 80% af veltu. Þetta mat fer fram árlega og var síðast gert í janúar 2021, fyrir árið 2020. Brim hefur sett sér stefnu um vörugæði sem nálgast má hér, Gæðastefna Brims.

Rekjanleiki

Brim veiðir einungis villtan fisk og eru afurðir félagsins í öllum tilvikum hreinar og náttúrulega heilnæmar sjávarafurðir. Rekjanleiki afurða er mikilvægur hluti matvælaframleiðslu. Matvæla- og fóðuröryggiskerfi Brims byggjast á því að rekja megi vöruna frá uppruna hennar og allt til viðskiptavinar. Við veiðar eru skráðar niður nákvæmar upplýsingar um afla, svo sem veiðisvæði, veiðarfæri, samsetningu afla, magn og fleira. Uppruna hráefnis í vinnslu er svo haldið til haga og hann tengdur við tilbúnar vörur. Enn fremur er haldið utan um ráðstöfun allra afurða. Þannig eru allar afurðir rekjanlegar frá viðtakanda og aftur til hráefnis. Þessi rekjanleiki er prófaður reglulega í innra eftirliti félagsins og einnig í ytri úttektum á kerfum félagsins, meðal annars í úttektum tengdum upprunavottunum.

Afurðir félagsins eru í öllum tilvikum merktar í samræmi við reglur um merkingar á sjávarfangi. Þannig er ávallt ljóst um hvaða fisktegund og veiðisvæði er að ræða og eins hvaða veiðarfæri voru notuð.

Vignir G. Jónsson ehf.

Vignir G. Jónsson ehf. sérhæfir sig í fullvinnslu á hrognum og er einn stærsti einstaki kaupandi grásleppu- og þorskhrogna á landinu.

Rekstrartekjur á árinu voru 12,4 m€. Hagnaður af rekstrinum nam 0,4 m€. Heildareignir í árslok námu 14,8 m€ en eigið fé var 11,1 m€ eða 76%.

Brim á 100% eignarhlut í Vigni G. Jónssyni ehf. og nam bókfært verð eignarhlutarins 17,0 m€ í árslok 2020.

Fiskvinnslan Kambur ehf.

Brim keypti á árinu allt hlutafé í Fiskvinnslunni Kambi ehf. en félagið rekur fiskvinnslu í Hafnarfirði. Dótturfélög félagsins eru Grunnur ehf. og Stapavík hf. Félagið er hluti af samstæðu Brims frá 1. maí 2020.

Rekstrartekjur á tímabilinu maí til desember voru 12,9 m€. Hagnaður af rekstrinum nam 3,0 m€. Heildareignir í árslok námu 26,3 m€ en eigið fé var 4,1 m€ eða 16%.

Brim á 100% eignarhlut í Fiskvinnslunni Kambi ehf. og nam bókfært verð eignarhlutarins 17,4 m€.

Seafood Services ehf.

Seafood Services ehf. er þjónustufyrirtæki sem sérhæfir sig í ýmiss konar þjónustu við sjávarútveginn.

Rekstrartekjur á árinu voru 2,1 m€. Hagnaður af rekstrinum nam 0,3 m€. Heildareignir í árslok námu 1,3 m€ en eigið fé var 1,0 m€ eða 84%.

Brim á 100% eignarhlut í Seafood Services ehf. og nam bókfært verð eignarhlutarins 1,8 m€.

Gjörvi ehf.

Gjörvi ehf. sérhæfir sig í alhliða viðhaldsþjónustu til skipa og véla- og smíðavinnu, ásamt tengdri þjónustu, bæði til innlendra og erlendra aðila.

Rekstrartekjur á árinu voru 0,8 m€. Tap af rekstrinum nam 0,2 m€. Heildareignir í árslok námu 0,2 m€ en eigið fé var neikvætt um 0,3 m€.

Brim á 100% eignarhlut í Gjörva ehf. og nam bókfært verð eignarhlutarins 0,1 m€.

Sölufélög í Asíu

Brim á allt hlutafé í þremur sölufélögum í Asíu: Icelandic Japan KK, Icelandic China Trading Co. Ltd. og Icelandic Hong Kong Ltd.

Samanlagðar rekstrartekjur félaganna á árinu námu 107,5 m€. Hagnaður af rekstrinum nam 2,0 m€. Heildareignir í árslok námu 48,4 m€ en eigið fé var 15,3 m€.

Brim á 100% eignarhlut í félögunum og nam bókfært verð eignarhlutanna 30,6 m€.